22

Sát ngay bên phòng tôi, có một căn phòng phụ thuộc trải vừa bốn chiếc chiếu. Từ cổng ngoài đi vào, phải qua phòng này rồi mới đến phòng tôi được nên xét theo khía cạnh thực dụng thì căn phòng này hết sức bất tiện. Tôi đã thu xếp để K sống ở đó. Ban đầu tôi có ý để K ở chung phòng với mình, còn căn phòng phụ kia thì cả hai dùng chung khi nào cần thiết. Nhưng K khăng khăng không chịu. Hắn bảo là muốn có một căhòng riêng dù nhỏ hẹp đến đâu cũng được.

Như tôi đã nói, ngay từ đầu, bà chủ đã không bằng lòng cái lối thu xếp như vậy. Bà bảo là trong căn nhà trọ, xét về mặt thương mại, có hai khách trọ thì lợi hơn là một thật đấy nhưng bà nhắc lại là bà đâu có mở nhà trọ nên không muốn có người khách trọ nào khác nữa. Tôi phải nói cho bà an lòng rằng thằng bạn tôi sẽ không làm phiền bà đâu. Bà trả lời là làm phiền hay không, bà chẳng cần biết, chỉ biết là bà không muốn tí nào để cho một người ngoài vào ở trong nhà. Đến khi tôi thưa lại rằng mình cũng chỉ là một người ngoài thì bà bảo rằng ngay từ khi mới gặp tôi lần đầu, bà đã biết rằng tôi là người đáng được tin cậy. Tôi nhăn nhó mỉm cười. Thế rồi bà xoay lý lẽ sang một chiều hướng khác, bảo rằng sau này tôi sẽ ăn năn hối tiếc về việc đem một người khác về ở chung nhà. Tôi hỏi tại sao bà lại nghĩ vậy, thì lần này bà chỉ mỉm cười, không nói.

Quả thật, chẳng có lý do nào khiến tôi thấy cần phải đem K về ở chung phòng nhưng tôi cảm thấy rằng nếu mình giúp đỡ cho hắn một món tiền tiêu hàng tháng thì chắc là hắn sẽ ngại ngần, khó lòng mà nhận vì hắn vốn là thằng có đầu óc kiên cường, độc lập lắm kia. Vì vậy tôi tính là chỉ có cách kéo hắn về ở chung rồi mỗi tháng gửi thêm bà chủ một số tiền đi chợ mua đồ ăn cho cả hai đứa mà không cho hắn hay. Tuy vậy tôi không hề hé môi nói một lời nào về những khó khăn tiền bạc của K cho bà chủ biết.

Tôi chỉ nói cho bà hay là mình rất lo lắng cho sức khỏe của K, nếu cứ để hắn sống một mình mãi chắc là hắn sẽ trở thành một con người trái tính trái nết. Tôi cũng kể lại cho bà nghe những chuyện rắc rối giữa hắn với cha mẹ nuôi cùng việc hắn bỏ luôn nhà cha mẹ đẻ mà đi. Tôi nói chỉ vì mong sưởi ấm cuộc đời lạnh lẽo, cô đơn của hắn nên muốn rủ hắn đến ở chung với mình. Rồi tôi tự hỏi liệu có thể trông cậy bà chủ chăm sóc tận tình cho hắn hay không - vì hắn đang cần được người săn sóc như thế lắm. Có vẻ như bà chủ đã bị tôi thuyết phục. Tôi chẳng hé môi nói lấy một tiếng cho K biết chuyện này. Tôi thấy sung sướng cho hắn chẳng hay biết gì đầu đuôi sự sắp đặt cho hắn bước chân vào nhà này. Hắn cứ tỉnh bơ mà vác thân đến ở và tôi cứ đón hắn như thường, làm như không có chuyện gì hết.

Bà chủ cùng cô chủ đã tử tế giúp tay hắn tháo gỡ hành lý, hơn nữa lại còn tiếp đón hắn hết sức niềm nở. Tôi cũng rất sung sướng - mặc dù K vẫn giữ́ng vẻ thường lệ - vì tôi cảm thấy rằng mẹ con bà chủ mà vồn vã với hắn như vậy cũng chỉ vì tôi mà thôi.

Khi tôi hỏi K xem hắn thấy căn nhà này thế nào, hắn chỉ trả lời gọn thon lỏn: "Không đến nỗi tệ". Câu trả lời của hắn làm cho tôi ngỡ ngàng, khó hiểu vì vừa mới trước đây, hắn còn sống trong một căn phòng bẩn thỉu ẩm ướt, quay mặt về hướng Bắc. Đồ ăn của hắn thì cũng tương ứng với nhà cửa, nào có khá hơn gì. Tôi thấy là hắn mà được đến ở với tôi, thật như người đang từ trong đáy hang tăm tối được ngoi lên đỉnh ngọn núi cao ánh nắng chan hòa, vậy mà hắn lại còn dám lên giọng nói vậy. Rõ ràng là cái thói cứng đầu cứng cổ của hắn đã khiến hắn làm ra vẻ lạnh nhạt với sự đổi thay đẹp tốt này nhưng tôi cũng tin chắc là hắn chỉ tỏ vẻ lạnh nhạt bên ngoài cho đúng với chủ trương quen thuộc của hắn đó thôi. Hình như vì đã được nuôi nấng dạy dỗ theo giáo lý nhà Phật nên hắn coi sự xa xỉ trong đồ ăn thức uống cũng như trong nhà cửa như là những điều không hợp với đạo đức thì phải. Lại thêm vì đọc những truyện về các bậc cao tăng cùng các vị thánh đồ từ đời xửa đời xưa nên hắn có khuynh hướng coi thể xác với linh hồn là hai cái hoàn toàn cách biệt. Quả vậy, dường như lắm khi hắn nghĩ là càng hành hạ thể xác thì con người càng làm tăng thêm sự rạng rỡ của linh hồn.

Tôi thấy phương kế hay nhất là bây giờ phải tránh tất cả mọi sự đôi co với hắn, với bất cứ giá nào. Tôi định bụng đem tảng băng ra bỏ ngoài trời chờ cho đến lúc chảy tan thành nước âm ấm. Đến lúc đó, tôi tin là hắn sẽ có dịp mà nhìn thấy sự lầm lạc trong lối sống của mình.

Tự thấy là lối đối xử của bà chủ đã làm cho chính tôi dần dần mỗi ngày một vui vẻ hơn nên lần này, tôi cũng định đem kinh nghiệm đó ứng dụng với K xem sao. Tôi đã chơi với hắn quá lâu nên biết rõ là trong tính tình hai đứa chúng tôi, có một sự khác biệt rành rành. Tuy nhiên, tôi lại nghĩ rằng kể từ khi bước chân vào nhà này, tôi đã thấy lòng mình bớt rối ren đi nhiều. Vậy thì tấm lòng K thế nào cũng sẽ được nguôi ngoai khuây khỏa dần dần trong nhà này.

K có quyết tâm nhiều hơn tôi, hẳn là hắn phải học nhiều hơn tôi gấp bội phần. Hơn nữa từ lúc lọt lòng, hắn đã có đầu óc thông minh hơn tôi. Tôi không thể nói nhiều đến sức học của hắn trên Cao đẳng học hiệu vì lẽ hai đứa tôi không học cùng một ngành, nhưng ở trung học, lúc hai đứa tôi cùng học một lớp thì luôn luôn tôi bị K vượt qua hẳn. Thật tôi đã tự coi mình là thua kém K về đủ mọi phương diện nhưng khi cố lôi kéo K dọn về ở chung, tôi lại tin là mình đã tỏ ra sành sỏi việc đời hơn hắn. Đối với tôi, hình như hắn không hiểu, không thấy được sự khác biệt giữa sự cứng đầu với sự chịu đựng. Tôi muốn chú để ý tới điều tôi sắp nói ra đây, tôi nói ra điều này, chính là vì chú đó. Sự phát triển hay là phá hoại của cả nhục thể lẫn tinh thần con người đều do những kích thích bên ngoài. Mình phải nên hết sức cẩn thận để ý canh chừng cho những kích thích ấy dần dần gia tăng cường độ, nếu không sẽ có một ngày mình chợt khám phá ra rằng nhục thể hoặc tinh thần đã bị thui chột sau khi phát triển theo những chiều hướng hiểm ác phi thường - và đến lúc đó thì đã quá muộn. Các bác sĩ y khoa đã giảng giải là không có cái gì cần được ta chú ý cho bằng cái dạ dày con người. Nếu ta chỉ ăn toàn cháo loãng trong một thời gian, một ngày kia, người ta sẽ thấy là dạ dày đã mất hết khả năng tiêu hóa những món ăn nào đặc cứng hơn cháo loãng. Đó là lý do khiến các bác sĩ y khoa thường khuyên chúng ta nên tập cho dạ dày quen với tất cả mọi thứ đồ ăn. Nhưng tôi không cho là chỉ có vấn đề thói quen mà thôi đâu. Tôi nghĩ đó còn là một cái gì đáng để ý hơn cả sức đề kháng của cơ năng dinh dưỡng theo sau việc gia tăng dần dần các chất kích thích. Chú có thể tưởng tượng được liền kết quả sẽ ra sao sau khi sức mạnh của dạ dày cứ suy nhược dần theo một chiều hướng trái ngược. K là một trang nam nhi vĩ đại hơn tôi nhiều nhưng hình như hắn hoàn toàn không nhìn thấy cái chân lý đơn giản này. Dường như hắn cảm thấy rằng một khi đã làm quen với sự khốn khổ thì con người sẽ không còn thấy khốn khổ nữa. Đối với hắn, cứ lặp đi lặp lại mãi một kích thích ấy lại là một điều công đức. Tôi nghĩ rằng hắn tin là sẽ đến lúc hắn trở nên chai lì với gian khổ mà không bao giờ ngờ rằng sự gian khổ cuối cùng sẽ hủy hoại luôn đời hắn.

Tôi muốn nói tất cả những cái đó cho K nghe nhưng biết trước là khi nghe tôi giãi bầy phải trái hắn sẽ đùng đùng phản kháng. Và tôi nghĩ bụng, chắc chắn là trong lúc tranh luận, hắn sẽ lại lôi cả một lô những khuôn phép của người thời xưa ra mà dẫn giải lôi thôi. Và đến lúc đó, bắt buộc tôi sẽ phải nêu ra sự khác biệt giữa hắn với những người thời trước. Đến lúc đó hắn sẽ vịn vào điều này mà trách móc rồi lại còn cứng đầu cứng cổ hơn trước để chứng tỏ tính tình trước sau như một của mình. Một khi đã làm như thế, hắn sẽ cảm thấy bị bó buộc phải làm đúng những điều đã nói ra trong khi bàn cãi. Về phương diện ấy, thằng cha này quả thật đáng sợ vô cùng. Mà cũng vĩ đại vô cùng. Hắn sẽ khăng khăng tiến tới chỗ tự mình phá hoại chính mình. Tuy nhiên, dù là tự hắn đi đến thànhay tự tay phá tan phá nát đời hắn, mình cũng phải nhận rằng hắn quyết không phải là một thằng tầm thường. Dù sao tôi cũng biết quá rõ tính tình của hắn nên không dám nói cho hắn hay những ý nghĩ trong bụng. Hơn nữa, tôi còn sợ rằng gần đây hắn có vẻ bị suy nhược thần kinh, giả như tôi có thuyết phục được hắn thì cũng sẽ làm cho hắn bị kích động kinh khủng. Tôi không sợ phải đôi co cãi cọ với hắn nhưng nghĩ lại nỗi cô đơn ngày trước đã làm cho mình đau đớn biết bao nhiêu nên ngày nay không nỡ lòng nào làm thằng bạn thân phải rơi vào cảnh ngộ cô đơn như mình ngày trước - hoặc tệ hơn nữa, xô đẩy hắn vào một cảnh ngộ cô đơn đáng sợ hơn của tôi ngày trước. Vì vậy ngay cả sau khi hắn đã dọn về ở cùng tôi vẫn cố gắng tránh né việc phê bình lối sống của hắn. Tôi quyết định lặng lẽ đợi chờ xem hoàn cảnh chung quanh sẽ làm cho hắn thay đổi thế nào.